Axis mundi: kapliczki i krzyże przydrożne
Muzeum Historii Miasta Przemyśla – oddział Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej,
Przemyśl, Rynek 9.
22 luty – 24 marzec 2019.
Wernisaż: piątek 22 lutego, godz. 18.00.
Zwiedzanie:
poniedziałek – nieczynne,
wtorek – sobota: 9.00 – 16.00,
niedziela: 12.00-16.00.

Zapraszam serdecznie do Przemyśla na kolejną odsłonę mojego projektu Axis mundi: kapliczki i krzyże przydrożne. Istotą cyklu jest refleksja nad relacją: człowiek-natura-sacrum. Ważną rolę pełni w nim zagadnienie oddziaływania przestrzeni krajobrazu jako czynnika kształtującego przeżycia duchowe oraz więzy wspólnotowe.

Informacja na stronie MNZP w Przemyślu

Na wystawie zaprezentuję prace, które wykonałem w latach 2012-2018, w tym fotografie w dużym formacie (90x60cm). W gorlickiej odsłonie projektu, z racji równoległej wystawy, niestety, nie udało mi się pokazać wirtualnych panoram. Przemyska edycja będzie uzupełniona o ten ważny element plus jedną fotografię z Tarnowa. Ekspozycja zyska zatem nowy wymiar. Nieco w kontrapunkcie do tej technologii z XXI w. polecam przy okazji wystawy stałe, m.in. odwiedziny XIX-wiecznej pracowni Bernarda Hennera, w której można zobaczyć realia pracy fotografa w perspektywie historycznej.   

Mojej ekspozycji będzie towarzyszył katalog, w którym zamieściłem krótką przedmowę, wybrane ujęcia, a także tekst autorstwa znanego historyka i krytyka sztuki, dra Krzysztofa Jureckiego. Można nabyć go w Muzeum. Jest też dostępny na mojej stronie internetowej (zakładka “publikacje”). 

Poniżej fragment tekstu dra Jureckiego:

„[…] Istota duchowego świata od zawsze była sakralna, związana z ideą boskości. Sakralność immanentnie łączyła się już od czasów prehistorycznych z magią, religią i kultem (obrzędowością). W XX wieku taka postawa została wyraźnie zachwiana. Nastąpiło to bardziej w społecznościach miejskich, które uległy modernizacji, a jej wyrazem stał się także ludzki „tłum”, o czym pisał m.in. Walter Benjamin.[…]

Kapliczki i krzyże z fotografii Krzysztofa Ligęzy wyznaczają, co jest ważnym odkryciem tych fotografii, „osie świata” – duchowe ogniska istniejące od początku cywilizacji, w różnych jej przestrzeniach geograficznych i mentalnych, o czym pisał Eliade. W takim zamyśle fotografowała domostwa, niczym świątynie wypełnione przedmiotami kultu religijnego, Zofia Rydet w jej słynnym megacyklu Zapis socjologiczny 1978-1990.[…]

Kluczową rolę w cyklu pełni krajobraz. Przedstawia on miejsca modlitw, postaci ludzi, czasami zwierzęta. Artysta fotografuje zarówno małe miejscowości, jak i pejzaże miejskie, pokazujące życie religijne w miejscach zurbanizowanych, czasem ujęte np. z tzw. „ptasiej perspektywy”, która jest nieco innym, szerszym sposobem widzenia i jest jeszcze rzadko stosowana na dużą skalę. Niekiedy postaci są zastygłe w modlitwie i skupieniu, innym razem są w ruchu, co wprowadza element dynamizmu i wizualnego kontrastu. Istotną rolę pełnią tu także ukazane zwierzęta, w tym przelatujące ptaki. Nie są to sztuczne zabiegi czy posługiwanie się sensacją, ale przejaw określonej wizji świata. Rolę wspólnoty duchowej podkreśla światło, także w postaci tęczy, która jest tu dobrym, boskim znakiem przymierza. Uzupełnieniem pejzaży są tradycyjne portrety typu psychologicznego okolicznych mieszkańców o znamionach uduchowienia, ale w granicach realności.”

Wystawę i katalog zrealizowano w ramach stypendium z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego   

Zrealizowano przy wsparciu:

Powiatu Nowosądeckiego, Firmy Vidok,  Firmy Liszka – partnera handlowego Firmy Vidok, Firmy APA Polska

Partnerzy projektu:

Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach

Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu

Instytut Polski w Bratysławie